Trung Đông Nóng Bỏng: Israel và Iran Bên Bờ Vực Xung Đột, Gaza Tiếp Tục Chìm Trong Bạo Lực
%20(38).png)
Iran Công Bố Kế Hoạch Hạt Nhân Gây Sốc
Iran đã tuyên bố ý định xây dựng thêm 19 lò phản ứng hạt nhân, bổ sung cho lò đang hoạt động tại nhà máy điện hạt nhân Bushehr. Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi cho biết đây là một phần trong chiến lược dài hạn của Tehran, với các hợp đồng tiềm năng trị giá hàng chục tỷ USD. Trong một thông điệp trên mạng xã hội X, ông Araghchi nhấn mạnh rằng Iran sẵn sàng hợp tác khoa học và công nghệ với Mỹ, mở ra cơ hội kinh tế cho các doanh nghiệp Mỹ.
Tuy nhiên, động thái này diễn ra trong bối cảnh cộng đồng quốc tế lo ngại về chương trình hạt nhân của Iran. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) từng báo cáo rằng Iran đã tích lũy đủ vật liệu phân hạch để chế tạo bom hạt nhân, dù Tehran khẳng định chương trình của họ chỉ phục vụ mục đích dân sự. Israel, quốc gia coi Iran sở hữu vũ khí hạt nhân là mối đe dọa sống còn, đã phản ứng mạnh mẽ trước thông báo này.
Ngoài ra, Giám đốc điều hành Tập đoàn Năng lượng Nguyên tử Nhà nước Nga (Rosatom), ông Alexey Likhachev, cho biết tập đoàn này đang thảo luận với Iran về việc xây dựng thêm một nhà máy điện hạt nhân. Sự hợp tác này càng làm gia tăng căng thẳng trong khu vực, khi Iran củng cố quan hệ với các cường quốc như Nga và Trung Quốc.
Điện Đàm Nóng Giữa Netanyahu và Trump
Ngay sau tuyên bố của Iran, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã có cuộc điện đàm với cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump vào thứ Ba. Ông Trump cho biết cuộc trò chuyện đề cập đến nhiều chủ đề, bao gồm thương mại và Iran, đồng thời khẳng định hai nhà lãnh đạo đồng thuận về mọi vấn đề được thảo luận. Bài đăng trên mạng xã hội Truth Social của ông Trump không nhắc đến tình hình Gaza hay 59 con tin đang bị giam giữ tại đó, dù các cuộc đàm phán ngừng bắn giữa Israel và Hamas vẫn đang bế tắc.
Theo báo cáo từ Axios, cuộc gọi tập trung vào chương trình hạt nhân của Iran và nỗ lực đạt được thỏa thuận thả con tin. Israel tỏ ra cảnh giác với bất kỳ thỏa thuận nào có thể cho phép Iran duy trì cơ sở hạ tầng hạt nhân, ngay cả khi chịu giới hạn nghiêm ngặt. Một nguồn tin từ Israel tiết lộ với tờ The Times of Israel rằng cuộc trò chuyện diễn ra ngắn gọn, nhưng hai bên đã thảo luận sâu về mối đe dọa từ Iran.
Đáng chú ý, có thông tin rằng Mỹ đã chuyển giao hàng trăm bom xuyên boong-ke cho Israel trong tháng Tư vừa qua. Loại vũ khí này được thiết kế để tấn công các cơ sở ngầm kiên cố như Natanz và Fordow của Iran, làm dấy lên suy đoán về khả năng Israel chuẩn bị cho một cuộc tấn công quân sự.
Israel Tập Trận Quy Mô Lớn
Israel đã tổ chức một cuộc tập trận quân sự quy mô lớn vào ngày 21 tháng 4, mô phỏng các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV) tương tự những gì Iran từng thực hiện vào tháng 4 và tháng 10 năm 2024. Cuộc tập trận của Không quân Israel tập trung vào bảo vệ các căn cứ trọng yếu như Nevatim và Ramon, đồng thời kiểm tra hiệu quả của hệ thống phòng thủ đa tầng.
Theo kênh Channel News của Israel, cuộc diễn tập này nhằm rút kinh nghiệm từ các đợt tấn công trước đó của Iran, khi phần lớn tên lửa và UAV bị đánh chặn nhưng vẫn để lộ một số điểm yếu. Các nhà phân tích quân sự nhận định rằng đây là tín hiệu rõ ràng về sự sẵn sàng của Israel cho một cuộc xung đột tiềm tàng với Iran, bao gồm khả năng tấn công phủ đầu vào các cơ sở hạt nhân.
Các cơ sở như Natanz và Fordow, vốn được bảo vệ nghiêm ngặt và nằm sâu dưới lòng đất, là mục tiêu tiềm năng. Tuy nhiên, một chiến dịch như vậy đòi hỏi sự phối hợp phức tạp và có thể kéo theo nguy cơ xung đột khu vực lan rộng, tương tự những gì Israel từng thực hiện tại Iraq năm 1981 và Syria năm 2007.
Gaza: Xung Đột Leo Thang, Đàm Phán Bế Tắc
Tại Gaza, tình hình chiến sự tiếp tục căng thẳng. Ngày 22 tháng 4, Israel tiến hành một trong những đợt tấn công lớn nhất trong nhiều tuần, nhắm vào nhà cửa, trại tị nạn và cơ sở hạ tầng giao thông. Bộ Y tế Gaza, do Hamas điều hành, cảnh báo hệ thống y tế tại đây đang bên bờ vực sụp đổ do lệnh phong tỏa của Israel, khiến chiến dịch tiêm vắc-xin bại liệt cho hơn 600.000 trẻ em bị đình chỉ.
Hamas đã đề xuất một thỏa thuận ngừng bắn mới, bao gồm việc thả toàn bộ con tin Israel để đổi lấy lệnh ngừng bắn kéo dài 5 đến 7 năm, rút quân Israel khỏi Gaza và mở cửa khẩu cho viện trợ nhân đạo. Đề xuất này còn cho phép một nhóm chuyên gia kỹ trị Palestine độc lập quản lý Gaza sau xung đột. Tuy nhiên, Israel kiên quyết từ chối, yêu cầu Hamas giải giáp hoàn toàn—điều mà lực lượng này không chấp nhận.
Thủ tướng Netanyahu tái khẳng định lập trường cứng rắn, cho rằng bất kỳ thỏa thuận nào không triệt tiêu hoàn toàn Hamas sẽ tạo cơ hội để lực lượng này tái tổ chức. Sự bế tắc này phản ánh mức độ thiếu tin tưởng sâu sắc giữa hai bên.
Vai Trò Của Các Cường Quốc
Mỹ tiếp tục đóng vai trò trung tâm trong tình hình Trung Đông, vừa là đồng minh chiến lược của Israel, vừa dẫn đầu các nỗ lực đàm phán hạt nhân với Iran. Vòng đàm phán gần nhất diễn ra tại Rome vào ngày 19 tháng 4 năm 2025, nhưng Tehran vẫn giữ lập trường cứng rắn, từ chối nhượng bộ về chương trình hạt nhân và tên lửa.
Trong khi đó, quan hệ ngày càng sâu rộng giữa Iran, Nga và Trung Quốc đang định hình một trục chiến lược mới, thách thức ảnh hưởng của Mỹ và Israel trong khu vực. Sự dịch chuyển liên minh này, cùng với các tiến bộ công nghệ vũ khí, khiến tình hình Trung Đông trở nên khó lường hơn bao giờ hết.
Trung Đông hiện đang đứng trước một giai đoạn bất ổn nghiêm trọng. Những động thái từ Iran, phản ứng của Israel, và bạo lực dai dẳng ở Gaza tạo ra một bức tranh địa chính trị đầy rủi ro, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ từ cộng đồng quốc tế để tránh leo thang thêm nữa.