Cơn Ác Mộng Kinh Tế Đẩy Iran Vào Đàm Phán
Tại sao Iran, một quốc gia với những giáo sĩ giáo quyền hùng biện mạnh mẽ chống Mỹ, nay lại phải ngồi vào bàn đàm phán, dù là gián tiếp? Câu trả lời đơn giản nằm ở chỗ: nội lực Tehran đã cạn kiệt đến mức những lời hùng biện không còn khỏa lấp nổi thực tại tàn khốc. Đồng Rial Iran đã mất hơn 90% giá trị kể từ năm 2018, và gần một nửa dân số bị đẩy vào cảnh nghèo đói. Những khẩu hiệu không thể che giấu sự thật rằng Iran không còn khả năng gì nữa ngoài việc cầu xin giảm nhẹ các lệnh trừng phạt.
Nhưng những cái gật đầu trong đàm phán có thực sự là khôn ngoan? Các giáo sĩ bảo thủ, vốn là nhân vật chủ chốt trong việc định hướng chính sách quốc gia, đang công khai chỉ trích lãnh tụ tối cao Ayatollah Khamenei. Lời chỉ trích ấy mang ý nghĩa sâu xa: rằng tất cả những gì đất nước kiên trì thời gian qua trước nước Mỹ - "kẻ thù truyền kiếp" - giờ đây đã hóa hư không. “Ngoại giao ư? Không, đây là sự đầu hàng!” – lời phát biểu thẳng thắn của giáo sĩ Ahmad Alamolhoda vang lên như tiếng sấm.
Washington Giữ Thế Cửa Trên – Iran Chỉ Là Quân Cờ Trong Trò Chơi Toàn Cầu
Hai phái đoàn, một bên là Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi, bên kia là đặc phái viên Trung Đông của Mỹ Stephen Biegun, có thật sự cân tài cân sức? Đừng để hình ảnh những cuộc trao đổi qua trung gian Oman đánh lừa bạn. Washington thậm chí không cần phải trực tiếp nhìn vào ánh mắt của Tehran. Họ để Oman “chạy đi chạy lại” làm nhiệm vụ đưa tin, biến Iran thành một kẻ cầu xin phải mỏi mòn chờ đợi từng lời giải đáp.
Vậy tại sao Mỹ, trong tư thế của kẻ mạnh, vẫn đồng ý tham gia đối thoại? Lí do rất đơn giản: Mỹ không chỉ muốn Iran yếu đi, họ muốn kiểm soát toàn bộ khu vực Trung Đông. Với sự hỗ trợ từ các đồng minh Israel và Ả Rập Xê-út, Washington không chỉ vững vàng trong chính trị mà còn chủ động trong chiến sự. Tại Biển Đỏ, các lực lượng do Mỹ hậu thuẫn đã giành thế chủ động hoàn toàn, tung những đòn sấm sét vào nhóm Houthi - một lực lượng vũ trang được Iran “nuôi dưỡng”. Ở đây, Mỹ không chỉ phô diễn sức mạnh, mà còn gửi thông điệp cứng rắn đến Tehran: "Chúng tôi vẫn chủ động bảo vệ lợi ích toàn cầu và đồng minh chúng tôi, ngay cả trong khi người của chúng tôi đang đối thoại với các ông."
Súng Nổ, Tên Lửa Bay – Iran Bị Siết Gọng Kìm Quân Sự
Khoan hãy nói về hòa bình, bởi Trung Đông vẫn là một thùng thuốc súng sẵn sàng phát nổ bất cứ lúc nào. Nhìn trên bản đồ, Iran dường như đang bị siết chặt từ mọi phía. Tại Lebanon, Hezbollah – lực lượng phiến quân thân Iran – đã buộc phải rút khỏi phần lớn căn cứ ở phía nam đất nước, để lại 190 cơ sở cho quân đội Lebanon. Chưa từng có lúc nào nhóm vũ trang này yếu thế đến vậy.
Ở Israel, quân đội nước này không chỉ chặn đứng Hamas mà còn bao vây cả thành phố Rafah – “pháo đài cuối cùng” của lực lượng phiến quân ở Gaza. Không còn đường thoát, Hamas đối mặt với nguy cơ bị nhổ tận gốc. Iran, bất lực, chỉ đành đứng nhìn các đồng minh của mình lần lượt rơi rụng.
Cuộc xung đột leo thang này không chỉ là thắng lợi của Israel, mà còn là sự khẳng định vai trò không thể thay thế của Washington trong khu vực. Ngay cả khi các cuộc đàm phán diễn ra, các tàu chiến như USS Harry Truman vẫn nghiêm chỉnh thực thi chiến dịch quân sự chống lại Houthi ở Biển Đỏ. Dù Tehran muốn hay không, thông điệp rõ ràng là: Mỹ và đồng minh sẽ không hoàn toàn tin tưởng vào bất kỳ thỏa thuận nào, cho đến khi “những kẻ khủng bố được hậu thuẫn bởi Iran” hoàn toàn bị kiềm tỏa.
Iran: Kẻ Thua Cuộc Cuối Cùng Trong Một Chính Sách Sai Lầm?
Chưa bao giờ, Tehran phải đứng trong thế thụ động đến vậy. Họ không chỉ mất uy tín trong mắt các đồng minh, mà ngay chính nội bộ đất nước cũng đang rung chuyển với làn sóng chỉ trích khổng lồ nhằm vào tầng lớp lãnh đạo. Một chính phủ từng hô hào “không bao giờ khuất phục trước Mỹ” nay lại âm thầm tìm cách thương lượng với Washington trong bóng tối. Sẽ không ngạc nhiên nếu ngày mai, Tehran từ từ trượt vào con đường bị động hoàn toàn, nơi họ chỉ còn cách thực hiện mọi điều kiện Mỹ đưa ra để tìm kiếm chút hy vọng nới lỏng trừng phạt.
Nhưng vấn đề là, Washington sẽ không dễ dàng thỏa hiệp. Chính quyền Biden (và trước đó là Trump) đã đặt ra mục tiêu quá rõ ràng: buộc Iran từ bỏ tham vọng hạt nhân và chấm dứt việc tài trợ cho các nhóm vũ trang ở Trung Đông. Nếu không, Tehran chỉ có thể tiếp tục chìm trong nghèo đói và khủng hoảng.
Trong toàn cảnh ấy, sức mạnh răn đe quân sự Mỹ đã phát huy hiệu quả tối đa. Quân đội Mỹ không chỉ bảo vệ tuyến hàng hải Biển Đỏ, mà còn phối hợp với Israel làm suy yếu toàn diện các lực lượng thân Iran. Và nếu Tehran vẫn tiếp tục chơi theo luật cũ, họ chỉ đẩy đất nước đến suy thoái toàn diện – chính trị, kinh tế, lẫn quân sự.
Thắng Lợi Toàn Diện Cho Mỹ Và Đồng Minh
Ở Trung Đông, bức tranh hiện tại rất rõ ràng: Mỹ và Israel đang thắng thế. Các lực lượng do Iran hậu thuẫn, từ Hamas, Houthi đến Hezbollah, đều yếu đi trông thấy. Một Trung Đông tự do hơn, bớt đi ảnh hưởng của chủ nghĩa cực đoan và khủng bố, có vẻ đang hiện ra, nhưng cái giá chính là sự sụp đổ của những mưu toan đáng ngạo mạn từ Tehran.
Trong khi Tehran loay hoay trong hỗn loạn và đi trên con đường tự làm yếu mình, có một điều chắc chắn rằng: sức mạnh thực sự vẫn thuộc về những quốc gia cam kết gìn giữ hòa bình toàn cầu và không thỏa hiệp trước những thế lực cực đoan. Washington biết rõ họ đang làm gì, và rõ ràng, họ vẫn là người định đoạt luật chơi ở vùng đất Trung Đông vốn đã chịu quá nhiều đau thương này!
👉 NGUỒN
Bài viết và hình ảnh được tổng hợp bằng công nghệ AI từ các nguồn đáng tin cậy, nhằm giúp bạn tiếp cận nội dung một cách nhanh chóng và khách quan. Đối với những mục đích chuyên sâu, chúng tôi khuyến khích bạn tham khảo thêm các nguồn chính thức.