SGMOI - Tin tức thế giới

Thế giới đang chứng kiến những biến động lớn trong trật tự kinh tế và chính trị toàn cầu, với những diễn biến quan trọng từ Ấn Độ, Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nga. Trong bối cảnh thương chiến căng thẳng, Ấn Độ đã chính thức mở cửa cho Hoa Kỳ trong lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là năng lượng hạt nhân, đánh dấu một liên minh chiến lược mới giữa hai nền kinh tế khổng lồ. Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump tiếp tục dẫn đầu trong cuộc chiến công nghệ, đặc biệt là về chip bán dẫn, với những động thái nhằm kiềm chế Trung Quốc. Đồng thời, các chính sách thương mại của ông đã vô tình gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngân sách chiến tranh của Nga, làm suy yếu khả năng tài chính của Moscow trong cuộc xung đột tại Ukraine.

Ấn Độ mở cửa cho Mỹ: Một bước ngoặt trong hợp tác hạt nhân và công nghệ

Ấn Độ, quốc gia đông dân nhất thế giới, đang thể hiện vai trò ngày càng quan trọng trong trật tự thương mại mới mà Hoa Kỳ đang định hình. Theo thông tin từ giới chức New Delhi, chính quyền của Thủ tướng Narendra Modi đang xúc tiến sửa đổi Đạo luật Thiệt hại do Trách nhiệm Hạt nhân Dân sự năm 2010. Đạo luật này từ lâu đã là rào cản lớn đối với các công ty phương Tây, đặc biệt là sau thỏa thuận hợp tác hạt nhân Mỹ-Ấn năm 2008. Dự thảo mới sẽ giới hạn trách nhiệm của nhà cung cấp trong trường hợp xảy ra tai nạn hạt nhân, chỉ còn trong phạm vi giá trị hợp đồng và thời hạn thỏa thuận, thay vì rủi ro pháp lý vô hạn như trước đây.

Động thái này không chỉ là một cải cách kỹ thuật mà còn là một tuyên bố chính trị rõ ràng. Ấn Độ đang mở cửa thị trường hạt nhân trị giá hàng trăm tỷ USD cho các tập đoàn Mỹ như General Electric và Westinghouse Electric. Đồng thời, nước này cũng gia tăng vị thế đàm phán trong các cuộc thương lượng thuế quan với Washington, khi hai nước hướng đến mục tiêu kim ngạch song phương 500 tỷ USD vào năm 2030. Quan trọng hơn, Ấn Độ đang gửi thông điệp đến Trung Quốc rằng họ không còn đứng ngoài các liên minh công nghệ và chiến lược do Mỹ dẫn dắt.

Luật trách nhiệm hạt nhân của Ấn Độ ra đời sau thảm họa khí độc Bhopal năm 1984, nhưng đã trở thành rào cản cho hợp tác công nghệ cao với phương Tây. Giờ đây, với quyết tâm chính trị, Ấn Độ đang tháo gỡ quá khứ để hướng đến tương lai, trong đó năng lượng hạt nhân sẽ là mũi nhọn kinh tế và chiến lược, gắn liền với chuỗi liên kết với Mỹ. Nếu dự luật này được Quốc hội Ấn Độ thông qua, nó sẽ không chỉ là một thay đổi nội luật mà còn là một cú hích chiến lược trong cán cân thương mại toàn cầu.

Cuộc chiến bán dẫn: Trump đi trước Trung Quốc một bước

Trong lĩnh vực công nghệ, Tổng thống Donald Trump đang sử dụng các biện pháp thuế quan và kiểm soát công nghệ để tái định hình trật tự công nghệ toàn cầu, đặc biệt là trong cuộc đua chip bán dẫn. Mục tiêu của Washington không chỉ là ngăn chặn tham vọng AI của Bắc Kinh mà còn là bảo vệ vị thế chiến lược dài hạn của Mỹ, dù phải hy sinh lợi ích ngắn hạn của các tập đoàn công nghệ.

Ví dụ điển hình là Nvidia, hãng công nghệ hàng đầu thế giới, dự báo thiệt hại lên đến 5,5 tỷ USD trong quý 1 sau khi chính quyền Trump siết chặt lệnh cấm xuất khẩu chip AI sang Trung Quốc. Con chip H20, được thiết kế riêng cho thị trường Trung Quốc, giờ đây cần giấy phép đặc biệt để xuất khẩu. Cổ phiếu Nvidia đã lao dốc gần 7%, làm bốc hơi 148 tỷ USD giá trị thị trường. Tuy nhiên, theo giới phân tích, đây không chỉ là thiệt hại tài chính mà còn là thông điệp chiến lược: Mỹ sẵn sàng chơi "sát ván" để kiểm soát chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu.

Một bước đi quan trọng khác là việc TSMC, nhà sản xuất bán dẫn lớn nhất thế giới, quyết định đầu tư 100 tỷ USD để xây dựng năm nhà máy chip tại Mỹ. Từ một đối tác then chốt của các công ty công nghệ như Apple, Nvidia, và AMD, TSMC giờ đây trở thành mắt xích chiến lược trong kế hoạch phục hưng ngành bán dẫn của Mỹ dưới thời Trump. Khoản đầu tư này không chỉ giúp Mỹ giảm phụ thuộc vào châu Á mà còn là sự chuyển dịch quyền lực trong ngành công nghệ. Tổng thống Trump đã nhấn mạnh rằng việc tự sản xuất chip là vấn đề an ninh quốc gia.

Quyết định của TSMC đã gây ra nhiều tranh cãi tại Đài Loan, nơi một số người lo ngại rằng Mỹ đang hút chất xám và vị thế chiến lược của Đài Loan mà không có cam kết an ninh tương xứng. Bắc Kinh lập tức phản ứng gay gắt, cáo buộc Đài Loan "hiến ngành chip" cho Mỹ để đổi lấy độc lập. Tuy nhiên, Trump không né tránh vấn đề, khẳng định rằng bất kỳ sự cố nào với Đài Loan sẽ là thảm họa cho cả Mỹ và Đài Loan. Điều này cho thấy ông đang đưa ngành chip trở thành trụ cột mới trong chính sách an ninh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Trong khi đó, Trung Quốc vẫn đang tìm cách trả đũa bằng các tuyên bố về nội địa hóa công nghệ, nhưng thực tế là họ đang bị đẩy ra ngoài rìa trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Với việc TSMC chuyển trọng tâm sang Mỹ và các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Washington, Trung Quốc đang phải đối mặt với một tương lai công nghệ đầy thách thức.

Báo cáo tiền tuyến: Trump vô tình "thả bom" 20 tỷ USD vào ngân sách chiến tranh của Putin

Trong khi thế giới tập trung vào cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, một diễn biến khác đang âm thầm gây thiệt hại nghiêm trọng cho Nga. Không cần bắn một viên đạn, Tổng thống Trump đã giáng một đòn kinh tế nặng nề vào Moscow thông qua các chính sách thương mại của mình. Khi Trump áp thuế lên tới 145% đối với hàng hóa Trung Quốc, căng thẳng thương mại leo thang đã làm giảm nhu cầu năng lượng toàn cầu, trong khi sản lượng dầu từ các đối thủ của Nga như Ả Rập Saudi và Na Uy tăng lên. Kết quả là giá dầu toàn cầu sụt giảm mạnh, đẩy giá dầu Urals của Nga xuống còn khoảng 58 USD/thùng, thấp hơn nhiều so với mức 70 USD mà Bộ Tài chính Nga sử dụng để xây dựng ngân sách.

Điều này đã gây ra một cú sốc tài khóa cho Nga, với dự kiến thâm hụt ngân sách năm 2025 sẽ vượt mốc 21 tỷ USD. Ngân sách nuôi chiến tranh của Nga đang "chảy máu" từng giờ, khi mỗi ngày giá dầu giảm, Nga mất thêm gần 50 triệu USD. Điện Kremlin, vốn phụ thuộc vào dầu mỏ để tài trợ cho cuộc chiến ở Ukraine, đang đối mặt với tình trạng cạn kiệt tài chính. Quỹ tài sản quốc gia của Nga đang cạn kiệt, và chiến dịch tuyển quân bằng tiền của Moscow đang gặp khó khăn lớn.

Trên chiến trường, tình hình cũng phản ánh sự suy yếu của Nga. Tại Donetsk, Luhansk và Sumy, quân Nga đang dần rút khỏi các vị trí tiền tuyến do nguồn lực hậu cần cạn kiệt. Không còn phương tiện vận chuyển và đạn dược được tiếp tế đều đạy, tinh thần binh sĩ Nga đang lao dốc. Quân đội Ukraine đã tái kiểm soát một số lãnh thổ chỉ sau vài giờ phản công, một điều chưa từng có trong suốt hai năm đầu của cuộc xung đột.

Tình hình này gợi nhớ đến năm 1989, khi Liên Xô rút quân khỏi Afghanistan không phải vì thất bại quân sự mà do nền kinh tế kiệt quệ. Hiện nay, Nga đang đối mặt với một tình huống tương tự, khi ngân sách chiến tranh không còn khả năng duy trì. Trong bối cảnh này, phương Tây được kêu gọi gia tăng trừng phạt và cắt đứt hoàn toàn khả năng tiếp cận công nghệ quốc phòng của Nga, nhằm đẩy nhanh sự sụp đổ của Moscow.

Những diễn biến trên cho thấy trật tự kinh tế và chính trị toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng. Ấn Độ đang trở thành một đối tác chiến lược quan trọng của Mỹ, trong khi Trung Quốc phải đối mặt với những thách thức lớn trong cuộc chiến công nghệ. Đồng thời, Nga đang chịu thiệt hại nặng nề từ các chính sách thương mại của Trump, làm suy yếu khả năng tài chính và quân sự của Moscow. Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến các quốc gia liên quan mà còn định hình lại cán cân quyền lực trên toàn thế giới.