Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vừa lên tiếng khẳng định rõ ràng về việc sẽ chỉ quay lại bàn đàm phán hòa bình khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thể hiện công khai rằng ông thực sự mong muốn hòa bình và sẵn sàng kết thúc hoàn toàn tình trạng đổ máu kéo dài.
Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong một phát biểu mới đây trước báo giới, đã nêu rõ lập trường của ông đối với các cuộc thương lượng tiếp theo cùng người đứng đầu nhà nước Ukraine. Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh cả hai nhà lãnh đạo vừa trải qua một cuộc gặp vô cùng căng thẳng tại Nhà Trắng hôm 28/2 vừa qua.
Ông Trump khẳng định đầy cứng rắn rằng: ông Zelensky hiện tại chưa ở một tâm thế sẵn sàng thực sự hướng về hòa bình nếu như phía Mỹ đồng ý giữ vai trò trung gian hoặc hòa giải trong các cuộc đàm phán tiếp theo. Theo ông Trump, ý định thực sự của ông Zelensky khi yêu cầu sự tham gia của Mỹ không phải nhằm mục đích hòa bình ngay từ đầu, mà nhằm tìm kiếm thêm lợi thế về chính trị và ngoại giao trước phía Nga trên bàn thương lượng. Tổng thống Mỹ nhấn mạnh, ông không hướng tới việc giúp Ukraine giành ưu thế, mà điều ông quan tâm hàng đầu là một nền hòa bình thực sự và lâu dài.
Ngoài ra, người đứng đầu Nhà Trắng còn trực tiếp cáo buộc nhà lãnh đạo Ukraine "thiếu tôn trọng" nước Mỹ. Ông Trump để ngỏ khả năng nối lại cuộc đàm phán, nhưng chỉ khi ông Zelensky thật sự thay đổi quan điểm và thể hiện rõ rệt sự chân thành, sẵn sàng đi đến hòa bình. Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh một cách công khai và rõ ràng rằng ông Zelensky chỉ nên quay trở lại Nhà Trắng vào lúc ông đã sẵn sàng ngồi xuống bàn đàm phán một cách nghiêm túc, thay vì tận dụng hỗ trợ từ Mỹ để kéo dài thêm các lợi thế của riêng ông.
Trong phát biểu trước các phóng viên, Tổng thống Trump đã dùng những lời lẽ rất cứng rắn để cáo buộc Tổng thống Zelensky đã có những hành động "quá đà", đồng thời ông nghi ngờ một cách mạnh mẽ khả năng nhà lãnh đạo Ukraine có thực lòng muốn nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột dai dẳng với Nga hay không.
Tổng thống Trump cũng chỉ ra rằng nước Mỹ, dưới sự lãnh đạo của ông, không có ý định hợp tác và hỗ trợ một nhà lãnh đạo nào có ý muốn lợi dụng sự hỗ trợ của Washington để kéo dài hoặc làm leo thang chiến tranh. Thay vào đó, mục tiêu duy nhất của Mỹ khi đề cập đến vấn đề Ukraine - Nga chính là nhanh chóng chấm dứt đau thương, đổ máu và chết chóc.
Ông Trump tiếp tục làm rõ thêm lập trường của mình khi quả quyết rằng Tổng thống Zelensky dường như vẫn đang tập trung vào việc yêu cầu Mỹ liên tục gia tăng viện trợ quân sự và hỗ trợ tài chính để duy trì khả năng chiến đấu. Đối với ông Trump, chính phủ Mỹ hiện tại tin rằng những sự trợ giúp này sẽ không phục vụ lợi ích quốc gia lâu dài của Hoa Kỳ, đặc biệt là khi nó có nguy cơ kéo Mỹ vào một cuộc đối đầu quân sự triền miên và dai dẳng với Nga, có thể kéo dài đến mười năm hoặc thậm chí còn dai dẳng hơn nữa.
Cũng trong dịp này, nhà lãnh đạo nước Mỹ đã công khai tuyên bố rõ ràng rằng Hoa Kỳ sẽ không thể tiếp tục hỗ trợ và viện trợ mạnh mẽ cho Kiev nếu chính quyền của Tổng thống Zelensky không có động thái rõ ràng và cụ thể để tiến gần hơn đến một giải pháp hòa bình, giảm căng thẳng và xoa dịu cuộc xung đột hiện nay với Nga.
Khi được các phóng viên đặt câu hỏi cụ thể về khả năng Mỹ có thể sẽ giảm bớt hoặc thậm chí xem xét việc cắt đứt hoàn toàn các gói viện trợ quân sự đang viện trợ cho Ukraine hay không, ông Trump đã tránh trả lời câu hỏi này một cách trực tiếp. Thay vào đó, ông chỉ tuyên bố ngắn gọn nhưng rất rõ ràng rằng điều quan trọng không phải là những gì ông cân nhắc, mà tất cả đều phụ thuộc vào thái độ của ông Zelensky đối với hòa bình và việc chấm dứt bạo lực. Ông nói rõ ràng rằng những gì ông chứng kiến trong cuộc gặp với ông Zelensky mới đây đã làm ông tin rằng người đồng cấp Ukraine hiện tại không hoàn toàn chú trọng và thành thật mong muốn đi đến một tiến trình hòa bình thực chất.
Thêm vào đó, Tổng thống Mỹ cảnh báo rằng nếu Mỹ tiếp tục cung cấp viện trợ quân sự và tài chính giống như trước đây, điều này nhiều khả năng sẽ chỉ củng cố thêm vị thế và lập trường cứng rắn hiện tại của Kiev, khiến ông Zelensky cảm thấy ngày càng có ít lý do để chủ động tìm kiếm các giải pháp ngoại giao và hòa bình một cách nghiêm túc hơn.
Ông Trump tái khẳng định mạnh mẽ rằng chính sách đối ngoại ưu tiên số một của Mỹ cần tập trung vào việc giảm thiểu mức độ xung đột và căng thẳng giữa các bên, đồng thời tìm kiếm các giải pháp hòa bình để chấm dứt vĩnh viễn tình trạng chiến tranh kéo dài ở Ukraine.
Hiện tại, Hoa Kỳ vẫn giữ vị trí là quốc gia viện trợ quân sự và tài chính lớn nhất cho Ukraine kể từ khi Nga chính thức tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt vào tháng Hai năm 2022.
Giới quan sát nhận thấy rằng chính quyền mới của ông Trump đã thể hiện những tín hiệu rõ ràng cho thấy sự thay đổi về lập trường ngoại giao cũng như quân sự đối với Ukraine ngay từ khi ông Trump chính thức lên nắm quyền lần thứ hai, vào khoảng cuối tháng 1 vừa qua. Trong suốt nhiều tháng trước và cả trong thời gian còn là ứng viên tranh cử, ông Trump luôn chỉ trích mạnh mẽ chính quyền tiền nhiệm của ông Joe Biden, cho rằng ông Biden đã quá hào phóng khi cung cấp hàng chục tỷ USD cho Ukraine.
Cho đến nay, chính quyền Tổng thống Trump vẫn chưa thông qua hay phê chuẩn bất kỳ gói viện trợ quân sự nào mới cho Kiev. Tuy nhiên, Ukraine vẫn được thụ hưởng nguồn viện trợ từ những thỏa thuận và gói hỗ trợ đã được ký kết và phê chuẩn từ thời Tổng thống Biden trước đó.
Cuộc hội đàm vừa diễn ra tại Nhà Trắng vào ngày hôm qua, được đánh giá là một thất bại lớn, có thể sẽ khiến những bất đồng cá nhân giữa ông Trump và ông Zelensky ngày càng bị đào sâu thêm, đồng thời làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia Mỹ và Ukraine nói chung.