Ngày 15 tháng 3 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh cắt giảm quy mô của Voice of America (VOA) và các tổ chức truyền thông do chính phủ tài trợ khác, một động thái được coi là mạnh mẽ và quyết liệt trong chiến lược giảm chi tiêu chính phủ. Hơn 1.300 nhân viên VOA, bao gồm gần như toàn bộ đội ngũ phóng viên, biên tập viên và trợ lý, đã bị đặt vào tình trạng nghỉ phép hành chính. Đồng thời, ngân sách cho Radio Free Europe/Radio Liberty và Radio Free Asia cũng bị chấm dứt. Quyết định này không chỉ là một cú đánh mạnh vào hệ thống truyền thông quốc tế của Mỹ mà còn là một tuyên bố rõ ràng về việc tái định hình vai trò của chính phủ trong kỷ nguyên kỹ thuật số.
Kari Lake: "VOA là một khối u ác tính và gánh nặng cho người nộp thuế Mỹ"
Kari Lake, đồng minh thân cận của Trump và được đề cử làm giám đốc VOA, đã không ngần ngại lên án cơ quan này. Trong một tuyên bố đanh thép, bà gọi VOA là "một khối u ác tính" và "gánh nặng cho người nộp thuế Mỹ," đồng thời khẳng định rằng cơ quan này "không thể cứu vãn." Lake cam kết sẽ thu hẹp quy mô của VOA xuống mức tối thiểu theo quy định pháp luật, phản ánh quan điểm bảo thủ về việc giảm bớt sự can thiệp của chính phủ vào truyền thông quốc tế. Đối với Lake và những người ủng hộ, VOA không còn là một công cụ cần thiết trong thời đại kỹ thuật số, khi mà các nguồn tin tức đa dạng và độc lập đã trở nên phổ biến.
Tranh cãi nổ ra: Tự do báo chí bị đe dọa hay sự lãng phí ngân sách đã được chấm dứt?
Quyết định này đã khơi dậy một làn sóng tranh cãi mạnh mẽ. Một số tổ chức như National Press Club và Reporters Without Borders đã lên tiếng cảnh báo rằng việc cắt giảm này có thể làm suy yếu cam kết của Mỹ đối với tự do báo chí và đe dọa quyền tiếp cận thông tin trên toàn cầu. Bay Fang, tổng giám đốc Radio Free Asia, gọi đây là "một phần thưởng cho các nhà độc tài và bạo chúa."
Tuy nhiên, những người ủng hộ quyết định của Trump, đặc biệt là các thành viên Đảng Cộng hòa, lại cho rằng VOA đã trở thành một cơ quan có thiên kiến chính trị, đặc biệt là xu hướng tả khuynh, và không còn phù hợp với thực tế hiện tại. Họ lập luận rằng trong thời đại kỹ thuật số, việc duy trì một cơ quan truyền thông do chính phủ tài trợ với ngân sách khổng lồ là không cần thiết và lãng phí.
Bối cảnh địa chính trị: Căng thẳng quốc tế và vai trò của truyền thông
Không chỉ là vấn đề nội bộ, quyết định này còn có liên quan đến căng thẳng địa chính trị. Radio Free Europe/Radio Liberty đã bị Nga tuyên bố là "tổ chức không mong muốn," và cảnh báo rằng người dân ở Nga hoặc Ukraine bị chiếm đóng có thể đối mặt với tiền phạt hoặc tù đày nếu thích hoặc chia sẻ nội dung của tổ chức này. Bộ trưởng Ngoại giao Czech Jan Lipavsky đã nhấn mạnh rằng Radio Free Europe là "ngọn hải đăng" cho các dân tộc sống dưới chế độ độc tài, đề cập đến Belarus, Iran, Nga và Afghanistan.
Ý nghĩa sâu sắc: Tái định hình vai trò của truyền thông quốc tế
Quyết định cắt giảm ngân sách và nhân sự của VOA không chỉ là một động thái nhằm giảm chi tiêu chính phủ mà còn là một thông điệp mạnh mẽ về việc tái định hình vai trò của truyền thông quốc tế do chính phủ tài trợ trong thế kỷ 21. Với quan điểm bảo thủ, việc tập trung nguồn lực vào các ưu tiên quốc gia là điều cần thiết, trong khi các tổ chức bảo vệ báo chí lo ngại về tác động lâu dài đến ảnh hưởng của Mỹ trên trường quốc tế.
Động thái này của chính quyền Trump đã đặt ra một câu hỏi lớn: Liệu đây là sự chấm dứt của một "gánh nặng ngân sách" hay là một bước lùi trong nỗ lực bảo vệ tự do báo chí và ảnh hưởng của Mỹ trên toàn cầu? Chỉ có thời gian mới trả lời được câu hỏi này, nhưng một điều chắc chắn là quyết định này sẽ còn gây tranh cãi và để lại dấu ấn sâu sắc trong lịch sử truyền thông Mỹ.