Tiếng gầm rền vang của chiến hạm hòa cùng ánh chớp chói lòa từ những quả hỏa tiễn xé toạc bầu trời, khói lửa mịt mù bao trùm chiến trường Ukraine suốt năm năm qua. Thế giới đã kinh hoàng chứng kiến cuộc xâm lược tàn bạo của Nga – nhưng đó chỉ là màn mở đầu cho một vở kịch đen tối hơn đang dần hiện hình. Trong suốt ba phần tư thế kỷ, châu Âu yên bình nép mình dưới chiếc ô bảo vệ khổng lồ của Mỹ, tin tưởng rằng Nhà Trắng và Lầu Năm Góc sẽ luôn dang tay che chở khi cơn bão nguy biến ập đến. Nhưng giờ đây, những tín hiệu đáng sợ đang ló dạng: chiếc ô từ bên kia Đại Tây Dương bắt đầu lung lay. “Các bạn phải tự đứng lên thôi!” – thông điệp từ Washington vang lên như hồi chuông cảnh tỉnh, đánh thức châu Âu trước ánh mắt rực lửa của con gấu Nga và nhịp bước chân ngày càng dồn dập từ phương Đông.
Châu Âu đã quyết định: đã đến lúc tự mình đứng vững! Xin chào quý vị, Thảo Vy hân hạnh giới thiệu chuyên mục Luận Đàm Thời Sự trên kênh Đ Post. Trước mối hiểm họa ngày càng rõ nét, một con số khổng lồ đã xuất hiện: 700 tỷ Euro – khoản đầu tư quốc phòng chưa từng có trong lịch sử hiện đại của lục địa già. Đây không chỉ là một gói ngân sách, mà là tiếng thét vang dội: châu Âu sẽ không quỳ gối chờ cứu rỗi nữa, mà sẽ hiên ngang đối mặt với mọi cơn sóng dữ! Liệu châu Âu đã thực sự sẵn sàng? Quân đội chung sẽ ra đời thế nào khi người bảo hộ lâu năm thoái lui? Liệu lục địa này có đủ sức đương đầu với cỗ máy chiến tranh của Putin? Và số phận Ukraine sẽ ra sao trong ván cờ địa chính trị mới? Tất cả sẽ dần hé lộ ngay sau đây.
Gói quốc phòng 700 tỷ Euro là dấu hiệu rõ ràng: châu Âu đã tỉnh giấc! Các nhà lãnh đạo hàng đầu lục địa đang âm thầm tụ họp, bàn bạc về khoản đầu tư khổng lồ này – tương đương 730 tỷ USD – không chỉ là một con số gây choáng váng, mà là lời tuyên ngôn đanh thép rằng châu Âu sẵn sàng trả giá để bảo vệ chính mình. Tại Hội nghị An ninh Munich, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock đã hé lộ sáng kiến chưa từng có này, so sánh nó với quỹ phục hồi kinh tế hậu COVID-19 trị giá 672,5 tỷ Euro. Bà khẳng định: “Như khủng hoảng Eurozone hay đại dịch Corona, giờ đây chúng ta có gói tài chính cho an ninh châu Âu – và nó sẽ sớm thành hiện thực!” Bộ trưởng Quốc phòng Litva, Arvydas Anušauskas, nhanh chóng tán dương: “Châu Âu đã nhận ra không phải Mỹ sẽ bảo vệ chúng ta, mà chính chúng ta phải tự vệ, với sự hỗ trợ từ Mỹ. Hàng trăm tỷ cần được chi ngay lập tức!”
Nguyên nhân cốt lõi? Vladimir Putin – mối đe dọa sống động từ Kremlin. Sau ba năm chiến tranh tàn khốc ở Ukraine, nhiều quốc gia châu Âu lo ngại rằng nếu Putin chiến thắng, đó không phải điểm dừng, mà là khởi đầu cho tham vọng bành trướng. Cơ quan tình báo Đan Mạch DDIS cảnh báo: trong vòng năm năm, Nga có thể sẵn sàng phát động chiến tranh quy mô lớn chống lại NATO nếu liên minh này suy yếu. Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cũng lên tiếng: Nga đang tấn công châu Âu theo cách phi truyền thống – phá hoại cáp internet dưới biển, tung drone qua căn cứ quân sự, gây áp lực di cư ở biên giới Ba Lan và Latvia. Putin đã khai chiến, và châu Âu không thể chần chừ!
Liệu châu Âu có đủ sức đẩy lùi Putin nếu ông ta mở rộng chiến tranh? Trên giấy tờ, NATO châu Âu (không tính Mỹ) sở hữu 1,5 triệu quân – vượt xa 1,32 triệu quân Nga – cùng công nghệ vũ khí tiên tiến hơn. Nga phải dựa vào xe tăng, pháo binh thời Liên Xô, trong khi phương Tây và kho drone của Ukraine đã khiến Putin chùn bước. Nhưng số lượng và chất lượng thôi chưa đủ. Châu Âu vẫn phụ thuộc Mỹ ở tình báo, tiếp nhiên liệu trên không, và đặc biệt là phòng thủ hạt nhân – với chỉ 515 đầu đạn so với 5.580 của Nga. Gói 700 tỷ Euro sẽ tập trung khắc phục lỗ hổng này, chuẩn bị cho kịch bản Mỹ rút lui.
Sự thay đổi đến từ Mỹ cũng là động lực lớn. Tổng thống Donald Trump từ lâu chỉ trích NATO châu Âu chi tiêu quốc phòng quá ít, đòi hỏi mức 5% GDP – dù Mỹ chỉ đạt 3% vào năm 2024. Ông dường như muốn thoái thác cam kết với NATO, thậm chí đàm phán với Putin mà không mời Ukraine, chỉ trích gay gắt Tổng thống Zelensky. Tin đồn Mỹ rút quân khỏi Ba Lan, Đức càng khiến châu Âu lo ngại. Dù vậy, vài người tin đây là chiến lược “Make NATO Great Again” của Trump – buộc châu Âu tự cường để trở thành đối tác ngang tầm, thay vì gánh nặng.
Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg đã vạch ra kế hoạch: huấn luyện quân sự, hỗ trợ Ukraine, mở rộng chính sách an ninh chung EU (CSDP). Một quân đội châu Âu cũng đang được cân nhắc. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người từng sẵn sàng gửi quân đến Ukraine, đang dẫn dắt ý tưởng này. Chuyên gia Matthieu Chavanne tin rằng lực lượng 100.000-150.000 quân có thể đủ răn đe Putin – hoặc ít nhất, vài chục ngàn quân gìn giữ hòa bình sau ngừng bắn.
Quyết định chi 700 tỷ Euro không chỉ là phản ứng trước Putin, mà là bước ngoặt lịch sử, định hình lại an ninh toàn cầu. Nó có thể tái cân bằng quan hệ xuyên Đại Tây Dương, đối trọng Nga, thúc đẩy công nghiệp quốc phòng, hồi sinh NATO, và nâng tầm vị thế châu Âu. Nhưng nguy cơ cũng hiện hữu: chạy đua vũ trang, căng thẳng nội khối, hay phụ thuộc Mỹ để viện trợ Ukraine. Dù con đường phía trước đầy chông gai, châu Âu đã chọn thắp ngọn đuốc tự do, thay vì sống mãi trong bóng tối phụ thuộc.
Khi hoàng hôn buông xuống những tòa tháp cổ kính, châu Âu đứng trước ngã rẽ định mệnh. 700 tỷ Euro không chỉ là tiền – đó là máu và thép, là lời cam kết cho một lục địa tự chủ, hùng mạnh, không còn run sợ trước gió lạnh phương Đông. Lịch sử gọi tên, và châu Âu đáp lời – không khúm núm, không do dự, mà bằng hành động đanh thép. Kỷ nguyên mới đã bắt đầu! Cảm ơn quý vị đã theo dõi, xin chào và hẹn gặp lại!