.jpg)
Tiền bạc đến đâu cũng không đủ để đánh bại định mệnh, nhưng câu hỏi "Tiền nhiều để làm gì?" vẫn vang lên mãnh liệt khi ta chứng kiến cuộc sống giản dị đến nghẹt thở của người giàu nhất hành tinh – Elon Musk. Hiện ông đang trú tại trụ sở Bộ Hiệu Suất Chính Phủ (DG) ở Washington DC, và một bức ảnh đầy cảm xúc đang lan truyền, cho thấy ông nằm cuộn mình dưới chiếc chăn in hình lá cờ Mỹ, ngủ trên sàn nhà lạnh lẽo. Đám đông đồn rằng, ông chọn lối sống khắc khổ này để thuận tiện lao vào công việc.
Hãy hình dung, một người sở hữu gần 400 tỷ USD, đứng đầu đế chế Tesla và SpaceX, lại quyết định sống cuộc đời giản dị như vậy. Với Musk, tiền không phải để hưởng thụ mà là công cụ phục vụ cho những mục tiêu cao cả hơn. Nhiệm vụ của ông tại DG là cải tổ bộ máy hành chính liên bang, cắt giảm mọi sự lãng phí và mở ra lối đi cho sự minh bạch trong cách sử dụng tiền thuế của người dân.
Tuy nhiên, con đường trước mắt đầy chông gai. Ông không chỉ đối mặt với “đầm lầy” quyền lực của nước Mỹ, nơi các thế lực ngầm nắm giữ tiền bạc, điều khiển truyền thông và thậm chí cả hệ thống tư pháp, mà còn phải giải quyết ba vấn đề nan giải cản bước cải cách.
Đầu tiên là việc kiểm soát chi tiêu. Đạo luật Kiểm soát Giữ lại Ngân khoản năm 1974 đã trao cho Quốc hội quyền can thiệp không ngờ vào việc Tổng thống sử dụng ngân sách, mâu thuẫn trực tiếp với Hiến pháp Hoa Kỳ vốn giao quyền chi tiêu cho nhánh hành pháp. Lịch sử chứng minh rằng chẳng có tổng thống nào bị bắt buộc tiêu hết toàn bộ ngân sách được phân bổ, và việc cắt giảm chi tiêu không chỉ hợp lý mà còn cần thiết để bảo vệ tiền thuế của nhân dân.
Thứ hai, trách nhiệm giải trình dân chủ. Trước năm 1935, quyền bãi nhiệm viên chức thuộc nhánh hành pháp của Tổng thống vốn là điều không gây tranh cãi. Nhưng sau phán quyết Humphrey’s Executor, xuất hiện những cơ quan độc lập – nửa lập pháp, nửa tư pháp – đứng ngoài tầm với của Tổng thống, tạo ra một tầng lớp quan chức bất khả xâm phạm, dù năng lực có yếu kém hay đạo đức có xuống cấp.
Cuối cùng, quyền tái cấu trúc của Tổng thống đối với nhánh hành pháp cũng bị thắt chặt bởi vô số rào cản pháp lý. Ngay cả khi muốn cải tổ hay loại bỏ các cơ quan cũ kỹ, ông vẫn băn khoăn trước sự kháng cự từ các tòa án cấp tiến. Đây chính là lý do khiến những kẻ bất tài và tham lam có thể ung dung bám víu vào hệ thống như “sự tắc nghẽn” trong động mạch chính trị Mỹ.
Nhưng Elon Musk không phải là người dễ bị khuất phục. Với phong cách lãnh đạo mạnh mẽ và kiên quyết, ông đã biến đội ngũ DG trở thành cơn cuồng phong, quét sạch mọi góc tối của bộ máy hành chính cũ. Những “tiểu tướng” của ông – trẻ trung, trung thành, đầy nhiệt huyết và tài năng – được giao nhiệm vụ sục sạo từng ngõ ngách của các cơ quan liên bang như USAID, Bộ Giáo dục, thậm chí là CIA và FEMA, không nơi nào được bỏ sót.
Các bí mật động trời liên tục vụ lộ. Chẳng hạn, cựu giám đốc USAID Samantha Power đã kiếm được 23 triệu USD chỉ trong ba năm, mặc cho mức lương chính thức chỉ 183.000 USD mỗi năm. Hay như việc USAID âm thầm cấp hàng chục triệu USD cho EcoHealth Alliance – tổ chức liên quan đến nghiên cứu cải tiến ví dụ virus tại phòng thí nghiệm Vũ Hán. Thậm chí, viện trợ trị giá hàng tỷ USD gửi đến Palestine cuối cùng lại rơi vào tay kẻ khủng bố. Đây chỉ là một phần trong loạt những khoản chi tiêu sai mục đích và lãng phí, điển hình như FEMA tiêu sai tới 9,6 tỷ USD cho các tiểu bang trong đại dịch COVID-19, hoặc 59 triệu USD chuyển cho các khách sạn sang trọng tại New York.
Mỗi phát hiện mới đều gây xôn xao dư luận, nhưng càng sâu sắc, Musk càng nhận ra mình đang bước vào vùng đất nguy hiểm. Những lời đe dọa, vu khống và cả ám chỉ về cái chết cứ rình rập phía sau. Một video cảnh báo từ nghị sĩ Tim Burchett cho rằng: “Cách duy nhất để an toàn là công khai bằng chứng trước khi ai đó quyết định tự kết liễu bản thân bằng năm phát súng sau gáy.” Dù vậy, Musk vẫn kiên định. Ông hiểu rằng cuộc chiến này không chỉ vì nước Mỹ mà còn vì một nguyên tắc về công lý và lẽ phải.
Trong khi đó, Tổng thống Trump cũng không đứng ngoài cuộc chiến này. Vào ngày 11 tháng 2, tại Nhà Trắng, ông tuyên bố: “Chúng tôi muốn loại bỏ những vấn đề thối nát khỏi chính phủ. Nếu thẩm phán không cho phép, có lẽ đã đến lúc phải xem xét lại vai trò của họ.” Phát biểu này lập tức gây bão dư luận. Phe đối lập cáo buộc ông đang phá vỡ hiến pháp, nhưng người ủng hộ MAGA lại xem đó là hành động cần thiết để thanh lọc bộ máy chính trị.
Giáo sư Jonathan Turley của Đại học Luật George Washington nhận định: “Trên khắp internet, các chính trị gia và chuyên gia hoảng sợ. Những người từng cảnh báo về cái chết của nền dân chủ nếu Trump tái đắc cử giờ đây khẳng định mối đe dọa thực sự là ‘con quái vật’ mà ông đã thả vào – Bộ Hiệu Suất Chính Phủ DG. Họ gọi nó là Frankenstein, Big Foot – một thứ đáng sợ và xa lạ.”
Liệu DG thật sự nguy hiểm, hay chỉ là công cụ đưa hiệu quả và minh bạch trở lại chính phủ? Nghị sĩ John Kennedy của Louisiana đã lên tiếng bày tỏ sự ủng hộ dành cho Musk trong một bài phát biểu cảm động tại Thượng viện: “Làm sao bạn có thể giám sát chi tiêu mà không kiểm tra tỉ mỉ từng khoản, làm sao bạn có thể kiểm toán một cơ quan mà không thẩm định sâu sắc? Đó chính là những gì ông Musk đang thực hiện. Ông ta đã tập hợp một đội ngũ ưu tú, và họ đang rà soát từng đồng tiền thuế của người dân. Nhưng thay vì cảm kích, phe đối lập chỉ biết ngăn cản và vu cáo.”
Kennedy kể ra hàng loạt những khoản chi tiêu không hợp lý của USAID, từ việc tài trợ hỗ trợ cho các nhóm khủng bố ở Trung Đông, chỉ đạo hàng loạt nhà báo Sri Lanka tránh ngôn ngữ phân biệt giới tính, tới việc thúc đẩy phẫu thuật chuyển giới ở Guatemala. Rất nhiều công dân Mỹ bắt đầu đặt câu hỏi tại sao tiền thuế của họ lại bị dùng cho những mục đích phi lý như vậy.
Elon Musk và Donald Trump, hai người giàu có và quyền lực, đứng ở tuyến đầu của cuộc chiến. Họ không theo đuổi danh vọng hay tiền tài mà là lý tưởng cao cả – làm nước Mỹ vĩ đại, xây dựng một chính phủ sạch sẽ và hiệu quả. Như nghị sĩ Kennedy từng nói: “Thay vì giận dữ, người dân Mỹ nên trao tặng Elon Musk một huân chương, vì ông đang làm điều mà ít ai dám thực hiện.”
Dù phải đối mặt với vô vàn khó khăn và nguy hiểm, Musk và Trump vẫn tiếp tục hành trình của mình. Họ hiểu rằng để thay đổi nền văn hóa, đôi khi cần phải thay đổi cả con người. Và trên hết, họ tin rằng lý tưởng chân chính luôn vượt lên trên giá trị của tiền bạc. Hình ảnh Elon Musk nằm ngủ trên sàn lạnh, quấn mình trong chiếc chăn in lá cờ Mỹ, chính là biểu tượng cho tinh thần hy sinh và khát khao đổi thay.
Liệu nước Mỹ có thể thoát khỏi “đầm lầy” để tìm lại ánh sáng? Câu chuyện vẫn tiếp tục mở ra trước mắt chúng ta.