Thông báo gần đây của Nga về việc quan hệ Mỹ – Nga đang đứng trên bờ vực sụp đổ đã thổi bùng cảm xúc và làm tăng thêm sự căng thẳng giữa hai cường quốc. Điều này diễn ra giữa bối cảnh những thông tin chưa được xác nhận về các cuộc trò chuyện bí mật giữa cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Hãy cùng khám phá những diễn biến nóng hổi này qua các điểm mấu chốt:
1. Quan điểm của Nga đối với quan hệ Mỹ – Nga
Phó Bộ trưởng Ngoại giao Nga, Sergei Ryabkov, đã cảnh báo rằng mối quan hệ song phương đang "cân bằng trên bờ vực đổ vỡ." Ông nhấn mạnh rằng để giải quyết xung đột Ukraine, Mỹ phải thừa nhận yêu cầu cốt lõi của Nga: Ukraine cần từ bỏ tham vọng gia nhập NATO (North Atlantic Treaty Organization) và phải rút lui khỏi các vùng lãnh thổ bị Nga chiếm đóng (Donetsk, Luhansk, Kherson và Zaporizhzhia). Các lãnh đạo Kremlin khẳng định rằng nếu không giải quyết được những "nguyên nhân gốc rễ" này, mọi nỗ lực đạt được một thỏa thuận đều sẽ trở nên vô nghĩa.
2. Cuộc đối thoại mờ ảo giữa Trump và Putin
Trump tự nhận rằng mình đã có cuộc trò chuyện với Putin nhằm bàn về việc chấm dứt xung đột, với lời ông, "Tôi đã chịu đựng không được nữa... và tôi kỳ vọng sẽ có nhiều cuộc trò chuyện hơn." Tuy nhiên, người phát ngôn của Kremlin, Dmitry Peskov, liên tục từ chối xác nhận hay phủ nhận cuộc gọi này, lý do là do kênh giao tiếp không rõ ràng và sự cần thiết của tính kín đáo. Sự mập mờ này càng làm dấy lên nghi ngờ về tính xác thực của những cuộc đối thoại trực tiếp giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi Trump tái cầm quyền vào tháng 1 năm 2025.
3. Điều kiện không thể chối từ của Nga cho hòa bình
Moscow kiên quyết rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải đáp ứng hai yêu cầu then chốt:Ukraine phải giữ trung lập bằng cách từ bỏ tham vọng gia nhập NATO.
Ukraine cần công nhận sự kiểm soát của Nga đối với bốn vùng lãnh thổ đang bị chiếm đóng.
Ryabkov nhấn mạnh rằng Mỹ phải "hiểu và thừa nhận" những điều kiện không thể thương lượng này – tiền đề bắt buộc để mở ra một cuộc đối thoại ngoại giao có hiệu quả.
4. Phản ứng từ Ukraine và phương Tây
Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelenskyy, đã thể hiện sự sẵn lòng đàm phán nhưng khẳng định cần phải gặp trực tiếp Trump để tránh “cuộc đối thoại về Ukraine mà không có Ukraine tham gia.” Ông kêu gọi có cam kết mạnh mẽ về sự hỗ trợ liên tục từ Mỹ và châu Âu, khi lo sợ rằng Ukraine sẽ bị bỏ rơi nếu các cuộc đàm phán tiến triển. Đồng thời, cách tiếp cận “giao dịch” của Trump dựa trên việc sử dụng các khoáng sản đất hiếm của Ukraine để đổi lấy các đảm bảo an ninh, đẩy mạnh áp lực lên châu Âu bằng cách đe dọa giảm nhẹ hỗ trợ từ Mỹ. Ngay cả việc áp dụng các biện pháp như thuế và lệnh trừng phạt để thúc ép Nga đối thoại cũng đã được vạch ra.
5. Bầu không khí ngoại giao đầy bất ổn
Các chuyên gia đang đặt câu hỏi liệu Trump có thực sự có một chiến lược vững chắc hay không. Theo Keir Giles của Chatham House, những lời hứa mơ hồ của Trump có thể đang che đậy một chiến lược thiếu quy mô rõ ràng. Hội nghị An ninh Munich (12–14 tháng 2 năm 2025) sắp tới hứa hẹn sẽ làm sáng tỏ định hướng của Mỹ, khi phó Tổng thống JD Vance và các quan chức Ukraine chuẩn bị cho những cuộc đàm phán quan trọng. Trong khi đó, những cuộc không kích bằng drone của Nga vào Kyiv và Sumy tiếp tục làm gia tăng căng thẳng, khiến con đường đến hòa bình càng trở nên gập ghềnh.
Tâm điểm của mối quan hệ Mỹ – Nga chính là cuộc đối đầu gay gắt giữa tham vọng lãnh thổ của Nga và nỗ lực kiên cường bảo vệ chủ quyền của Ukraine, trong bối cảnh các cam kết an ninh từ phương Tây đang được đặt lên hàng đầu. Với những tuyên bố chưa được xác minh của Trump và những bước đi mạo hiểm của Kremlin, con đường hướng tới hòa bình đang mở ra với bao thách thức. Hãy cùng nhau theo dõi và chuẩn bị cho sự thay đổi quyết định sắp tới – Hội nghị Munich có thể là bước ngoặt đưa thế giới vào một kỷ nguyên ngoại giao mới hoặc chứng kiến sự leo thang căng thẳng không lối thoát. Hành động ngay hôm nay để không bỏ lỡ những biến chuyển có thể định hình tương lai toàn cầu!