.jpg)
Sau nhiều tháng căng thẳng và bế tắc trên chiến trường, Tổng thống Trump vừa gây chấn động dư luận khi tuyên bố rằng cả Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelenskyy đều sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán để chấm dứt cuộc chiến tranh. Phát biểu tại Phòng Bầu dục ngày 12 tháng 2, ông Trump nhấn mạnh: "Tôi nghĩ Tổng thống Putin muốn hòa bình. Tôi nghĩ Tổng thống Zelenskyy cũng muốn hòa bình, và tôi chỉ muốn thấy mọi người ngừng bị giết."
Song song với tuyên bố này, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth đã đưa ra một loạt cam kết với Moscow, trong đó có ba điểm quan trọng: khả năng Ukraina gia nhập NATO là không thực tế, việc Ukraina lấy lại toàn bộ lãnh thổ trước năm 2004 là không khả thi, và quân đội Mỹ sẽ không được triển khai đến Ukraina. Đây được xem là những nhượng bộ đáng kể từ phía Washington nhằm mở đường cho các cuộc đàm phán hòa bình. Theo kế hoạch hòa bình do Hoa Kỳ công bố, Ukraina khó có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ đã mất, nhưng đổi lại, Mỹ cam kết bảo vệ chủ quyền của Ukraina sau chiến tranh.
Tuy nhiên, tuyên bố của ông Trump đã vấp phải làn sóng chỉ trích mạnh mẽ từ châu Âu. Nhiều lãnh đạo phương Tây cáo buộc ông đang "bán đứng" Ukraina để đổi lấy hòa bình với Nga. Câu hỏi đặt ra lúc này là: liệu đây có thực sự là cơ hội chấm dứt chiến tranh hay chỉ là một nước cờ chính trị? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu sâu hơn trong video hôm nay.
Liệu Donald Trump có thực sự phản bội Ukraina? Các cường quốc châu Âu như Anh, Pháp và Đức đã tuyên bố họ phải tham gia vào các cuộc đàm phán, nhấn mạnh rằng chỉ có một thỏa thuận công bằng và đảm bảo an ninh mới có thể mang lại hòa bình lâu dài. Họ cũng tuyên bố sẵn sàng tăng cường hỗ trợ cho Ukraina, đẩy nước này vào thế mạnh. Tuy nhiên, các chính trị gia phương Tây bất bình với kế hoạch hòa bình của Trump vì EU bị gạt ra ngoài cuộc đàm phán. Một số thậm chí lên án Mỹ trong Hội nghị An ninh Munich, khiến nhiều người nghĩ rằng Trump sẽ rút khỏi NATO, rằng ông đã đầu hàng Điện Kremlin một cách hèn nhát, và rằng Zelenskyy dũng cảm đã bị bỏ rơi.
Nhưng liệu Trump có giống như những gì truyền thông tả khuynh miêu tả? Hãy lắng nghe ý kiến của một nhân vật trong cuộc – cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson, đồng minh thân thiết nhất của Tổng thống Zelenskyy ở châu Âu. Ông Johnson, người từng đích thân đến Kiev dưới bom đạn để ủng hộ Zelenskyy, đã viết một bài phân tích về kế hoạch hòa bình của Trump. Trong đó, ông nhận định: "Chúng ta ở phương Tây đã kích động lòng dũng cảm của người Ukraina, nhưng sự hỗ trợ mà chúng ta cung cấp vẫn chưa đủ để đảm bảo chiến thắng."
Johnson khẳng định: "Trump hoàn toàn đúng khi muốn tạo ra hòa bình. Ông ấy đúng khi nói chuyện với Putin. Và không, tôi không thấy dấu hiệu nào cho thấy ông ấy sẽ phản bội người Ukraina. Tôi biết ông ấy không muốn làm vậy – hoàn toàn không. Và tôi không nghĩ ông ấy có thể làm vậy."
Thực tế lịch sử cho thấy, trong suốt gần 20 năm qua, Mỹ luôn là nước ủng hộ Ukraina mạnh mẽ nhất. Ngược lại, các quốc gia lớn của châu Âu như Pháp và Đức, thậm chí cả Anh, đã nhiều lần bỏ qua lợi ích của Ukraina vì không muốn ảnh hưởng đến lợi ích của họ – cụ thể là tiếp cận nguồn khí đốt giá rẻ của Nga. Chính Tổng thống Trump, trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, đã cung cấp vũ khí cho Ukraina và thúc giục các nước thành viên NATO tăng chi phí quốc phòng. Điều này diễn ra trước khi chính quyền Biden cung cấp hàng trăm tỷ USD viện trợ cho Ukraina, giúp nước này đứng vững trước các cuộc tấn công tổng lực của Nga – cường quốc quân sự đứng thứ hai thế giới.
Điểm đặc biệt trong triết lý của Trump là ông luôn tìm cách kết thúc các cuộc chiến, mang lại hòa bình và thịnh vượng. Kế hoạch hòa bình của ông cho Ukraina dựa trên thực trạng văn hóa, xã hội và dân tộc của đất nước này. Về mặt văn hóa, Ukraina có thể chia thành hai miền: miền Tây gần gũi với văn hóa Slavic, Ba Lan và Romania, nơi cư dân nói tiếng Ukraina và ủng hộ gia nhập EU; và miền Đông, nơi đa số dân cư nói tiếng Nga, duy trì văn hóa chính trị thời Liên Xô cũ. Đặc biệt, khu vực Donbas – nơi tập trung phát triển công nghiệp quốc phòng của Liên Xô – là nơi người dân quen hưởng phúc lợi xã hội và chống lại kinh tế thị trường.
Xung đột nội bộ giữa hai miền này đã kéo dài từ năm 2014, khi những người Ukraina thân phương Tây lật đổ Tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych. Quân đội Nga nhanh chóng chiếm bán đảo Crimea, trong khi người nói tiếng Nga ở miền Đông nổi dậy chống lại Kiev, tuyên bố độc lập với sự hỗ trợ của lực lượng bán quân sự Nga. Cuộc xung đột ở Donbas leo thang thành một cuộc nội chiến tan khốc, kéo dài suốt 8 năm, cho đến khi Nga tiến quân vào năm 2022, biến nó thành một cuộc chiến toàn diện.
Kế hoạch hòa bình của Trump nhằm giải quyết tận gốc vấn đề này. Trước hết, ông kêu gọi đình chiến ngay lập tức, giảm thiểu thương vong và phá hủy cơ sở hạ tầng. Tiếp theo, ông đề xuất tái thiết Ukraina bằng cách xóa bỏ hận thù nội bộ, loại bỏ chủ nghĩa dân tộc cực đoan, và xây dựng nền kinh tế tự do để mang lại sự giàu có cho người dân. Điều này không chỉ ổn định chính trị mà còn củng cố nền dân chủ.
Một điểm quan trọng trong kế hoạch của Trump là việc quân đội NATO sẽ vào duy trì hòa bình tại vùng xung đột, nhưng Mỹ sẽ không trực tiếp tham gia lực lượng này. Lực lượng duy trì hòa bình sẽ do Anh đứng đầu, và bất kỳ xung đột nào giữa Nga và các thành viên NATO đều sẽ được giải quyết nội bộ, tránh áp dụng Điều 5 của hiệp ước NATO – nghĩa là Mỹ sẽ không bị kéo vào nếu có xung đột. Đây là một nước đi thông minh nhằm ngăn chặn những kẻ cơ hội lợi dụng xung đột để kích động chiến tranh.
Trump cũng nhấn mạnh rằng cuộc chiến Nga-Ukraina là một cuộc chiến không nên có, và Mỹ cần dồn toàn lực đối phó với mối đe dọa lớn nhất – Trung Quốc. Ông cho rằng việc Ukraina gia nhập NATO là mục tiêu không thực tế, không chỉ vì lý do an ninh của châu Âu mà còn vì lợi ích toàn cầu. Nếu chiến tranh Nga-Ukraina mở rộng thành chiến tranh Nga-NATO, Mỹ sẽ buộc phải tham chiến, tạo cơ hội cho Trung Quốc hành động ở Đài Loan và Biển Đông.
Tổng thống Zelenskyy, trong một cuộc phỏng vấn gần đây, cũng thừa nhận rằng quay trở lại biên giới trước năm 2014 là phi thực tế. Thay vào đó, ông đề xuất một giải pháp ngoại giao: các lãnh thổ do Ukraina kiểm soát sẽ nằm dưới ô bảo vệ của NATO, trong khi các lãnh thổ do Nga kiểm soát sẽ được lấy lại bằng con đường ngoại giao.
Cuối cùng, Trump không chỉ hướng tới hòa bình cho Ukraina mà còn nhìn xa hơn – tới một chiến lược toàn cầu chống lại Trung Quốc. Ông đã thành công trong việc thuyết phục Ấn Độ mua máy bay tàng hình F-35, tạo thành một gọng kìm hai bên nhằm vào Bắc Kinh. Đồng thời, ông công bố việc thành lập IMEC – Hành lang Thương mại Ấn Độ-Trung Đông-Châu Âu, liên kết các đồng minh lớn và thịnh vượng của Mỹ.
Trong tâm thế của một nhà lãnh đạo, Trump thúc đẩy hòa bình không chỉ vì lợi ích quốc gia mà còn vì sinh mạng của người dân. Như câu nói của Mạnh Tử: "Dân vi quý, xã tắc thứ chi, quân vi khinh" – người dân là quý nhất, rồi đến đất nước, cuối cùng mới là vua. Bởi lẽ, lãnh thổ mất có thể lấy lại, nhưng sinh mạng con người một khi đã mất thì không thể vãn hồi.
Liệu kế hoạch hòa bình của Trump có thành công? Liệu ông sẽ là tội đồ bán đứng Ukraina hay một vĩ nhân? Chúng ta hãy cùng chờ xem.