Ngày 23/1/2025, cộng đồng mạng bất ngờ phát hiện cựu Tổng thống Joe Biden "biến mất" khỏi danh sách các đời Tổng thống Mỹ khi tìm kiếm trên Google. Thay vào đó, kết quả hiển thị Donald Trump như đã phục vụ hai nhiệm kỳ liên tiếp từ 2017 đến 2025, hoàn toàn bỏ qua nhiệm kỳ của Biden.
Đại diện Google nhanh chóng xác nhận đây là "lỗi kỹ thuật" từ hệ thống Knowledge Graph - cơ sở dữ liệu tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn như Wikipedia và CIA World Factbook. Lỗi được phát hiện và khắc phục trong vòng vài giờ, nhưng đã kịp gây ra làn sóng tranh cãi về độ tin cậy của các nền tảng công nghệ lớn trong việc kiểm soát thông tin.
"Điều đáng lo ngại không phải là thời gian xảy ra lỗi, mà là việc nó có thể xảy ra," ông Richard Painter, cựu cố vấn đạo đức Nhà Trắng thời George W. Bush nhận định. "Khi một công ty nắm giữ quyền lực định hình cách người dùng tiếp cận thông tin lịch sử, mỗi sai sót đều có thể tác động sâu rộng đến nhận thức công chúng."
Sự cố này càng thu hút chú ý khi diễn ra trong bối cảnh căng thẳng về mối quan hệ giữa Big Tech và chính trị. Mới đây, Google đã quyên góp 1 triệu USD cho quỹ nhậm chức của Trump, và CEO Sundar Pichai cũng tham dự lễ nhậm chức. Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi về tính trung lập của các nền tảng công nghệ.
"Chúng tôi cam kết duy trì tính chính xác và khách quan trong mọi thông tin cung cấp cho người dùng," phát ngôn viên Google khẳng định. "Sự cố này hoàn toàn do lỗi kỹ thuật, không liên quan đến bất kỳ động cơ chính trị nào."
Tuy nhiên, các chuyên gia công nghệ cho rằng vấn đề không đơn giản chỉ là lỗi kỹ thuật. Sarah Thompson, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu AI Đạo đức tại MIT nhấn mạnh: "Các thuật toán AI ngày càng phức tạp, nhưng cũng dễ bị tác động bởi dữ liệu đầu vào. Chúng ta cần cơ chế giám sát chặt chẽ hơn để đảm bảo tính trung thực của thông tin."
Sự việc cũng dấy lên lo ngại về khả năng kiểm soát thông tin sai lệch trong kỷ nguyên số. Meta (Facebook) vừa tuyên bố dừng chương trình kiểm chứng tin tức tại Mỹ, trong khi TikTok đối mặt với cáo buộc thiên vị trong việc kiểm duyệt nội dung chính trị.
Để ngăn chặn những sự cố tương tự, các tổ chức xã hội đang kêu gọi thành lập cơ quan giám sát độc lập đối với các nền tảng công nghệ lớn. "Chúng ta không thể để các công ty tự điều chỉnh khi họ nắm giữ quá nhiều quyền lực trong việc định hình nhận thức công chúng," Jennifer Martinez, giám đốc Digital Rights Now nhận định.
Dù Google đã nhanh chóng khắc phục sự cố, những tranh cãi về vai trò của Big Tech trong việc bảo vệ sự thật lịch sử vẫn tiếp tục. Trong thời đại mà ranh giới giữa thật và giả ngày càng mong manh, câu chuyện này là lời cảnh tỉnh về tầm quan trọng của việc xây dựng hệ thống kiểm soát thông tin đáng tin cậy và minh bạch.