.webp)
Tài liệu giải mật của cơ quan tình báo Hoa Kỳ vừa tiết lộ cáo buộc Nga có liên quan đến nhiều vụ ám sát chính trị ở nước ngoài, bao gồm vụ đầu độc cựu Tổng thống Ukraina Viktor Yushchenko năm 2004. Báo cáo này cung cấp thêm bằng chứng về các chiến dịch bí mật nhằm vào các nhân vật được Điện Kremlin coi là mối đe dọa.
Vụ đầu độc Yushchenko
Theo báo cáo, Viktor Yushchenko, khi đó là ứng cử viên tổng thống Ukraina, đã bị đầu độc bằng dioxin trong chiến dịch tranh cử. Vụ việc xảy ra trong bối cảnh ông thúc đẩy các chính sách hội nhập phương Tây, một lập trường xung đột với lợi ích chiến lược của Nga. Chất độc đã khiến ông bị tổn thương sức khỏe nghiêm trọng và để lại hậu quả lâu dài, bao gồm biến dạng khuôn mặt.
Những người ủng hộ Yushchenko cho rằng tình báo Nga đứng sau vụ đầu độc này. Báo cáo trích dẫn rằng "dioxin đã được đưa vào thực phẩm của ông khi ông vận động tranh cử với lập trường thân phương Tây."
Các vụ ám sát khác
Báo cáo giải mật cũng liệt kê nhiều vụ việc tương tự, được cho là liên quan đến Điện Kremlin hoặc các lực lượng trung gian:
- Vụ nổ xe của Zelimkhan Yandarbiyev, cựu lãnh đạo Ichkeria.
- Vụ đầu độc cựu sĩ quan FSB Alexander Litvinenko tại London năm 2006.
- Cái chết đột ngột của doanh nhân Alexander Perepelichny tại Anh năm 2012.
Tài liệu cũng đề cập đến các vụ việc ở miền đông Ukraina, bao gồm vụ sát hại Oleksandr Biednov, một lãnh đạo của cái gọi là “Cộng hòa Nhân dân Luhansk,” vào năm 2015. Báo cáo chỉ ra rằng các lực lượng ly khai không trung thành với Moscow cũng có thể trở thành mục tiêu.
Vai trò của Chechnya và Kadyrov
Cơ quan tình báo Mỹ nhận định Tổng thống Nga Vladimir Putin có khả năng đã trao quyền tự do cho Ramzan Kadyrov, lãnh đạo Cộng hòa Chechnya, để tiến hành các vụ ám sát người Chechnya ở nước ngoài. Phần lớn các vụ việc này được thực hiện bằng súng, trong khi các vụ liên quan đến tình báo Nga sử dụng nhiều phương pháp phức tạp hơn, như đầu độc.
Đánh giá của tình báo Mỹ
Cơ quan tình báo Hoa Kỳ tuyên bố mức độ tin cậy cao trong các phát hiện của họ. Báo cáo nhấn mạnh rằng các hành động này thể hiện tính hệ thống trong chiến lược của Nga nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia và duy trì ảnh hưởng chính trị tại các nước hậu Xô viết.
Phản ứng quốc tế
Thông tin mới này làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ Nga - phương Tây. Các vụ việc tương tự đã dẫn đến việc mở rộng các biện pháp trừng phạt đối với Nga và tăng cường cảnh giác trước các hoạt động tình báo của nước này tại các quốc gia khác.
Điện Kremlin chưa đưa ra phản hồi chính thức về những cáo buộc này.