Thưa quý vị, một cảnh báo hàng hải từ Cục An Toàn Hàng Hải Liêu Ninh đã xác lập bảy vùng cấm tàu thuyền trên biển Bột Hải và phía bắc biển Hoàng Hải, liên quan đến cuộc tập trận bắn đạn thật của Trung Quốc. Thông báo chỉ rõ tàu thuyền không được phép đi vào khu vực tập trận từ ngày 25 tháng 9, trong khi không cung cấp thêm thông tin chi tiết. Hình ảnh vệ tinh cho thấy tàu sân bay Phúc Kiến đã rời khỏi khu vực huấn luyện. Từ ngày 24 và 25 tháng 9, Trung Quốc đã phong tỏa phần lớn biển Bột Hải để tiến hành các hoạt động quân sự, bao gồm bắn đạn thật và thử nghiệm vũ khí.
Biển Bột Hải, nằm trong vùng nội địa và hoàn toàn thuộc quyền kiểm soát của Trung Quốc, có vị trí chiến lược quan trọng. Nằm giữa các tỉnh Đông Bắc Trung Quốc và gần Bắc Kinh, khu vực này không chỉ là một điểm phòng thủ quân sự mà còn là trung tâm kinh tế lớn với các cảng quan trọng như Thiên Tân, Đường Sơn và Đại Liên. Bất kỳ cuộc tấn công nào vào khu vực này có thể gây gián đoạn nghiêm trọng đến hoạt động quân sự và kinh tế của Trung Quốc.
Eo biển Bột Hải có những điểm yếu về mặt chiến lược. Được bao quanh bởi bán đảo Liêu Đông và Sơn Đông, đây là một vùng biển kín dễ bị phong tỏa. Nếu các đối thủ kiểm soát được các điểm tiếp cận như Liêu Đông và Sơn Đông, Bột Hải có thể bị cô lập khỏi biển Hoàng Hải và Thái Bình Dương. Mật độ giao thông cao ở khu vực này cũng làm tăng nguy cơ bị tấn công, ảnh hưởng đến nguồn lực hậu cần của Trung Quốc.
Những loại vũ khí có thể được sử dụng trong các cuộc tấn công vào Bột Hải bao gồm tên lửa đạn đạo, tàu ngầm, máy bay chiến đấu, và cả các cuộc tấn công mạng vào hệ thống thông tin liên lạc và cơ sở hạ tầng quân sự. Tuy nhiên, khu vực này được bảo vệ kỹ càng bởi các hệ thống phòng không hiện đại như S-300 và HQ-9, cùng với các tàu chiến và tàu ngầm triển khai dọc theo bờ biển.
Có hai yếu tố có thể lý giải cho động thái khẩn cấp của Trung Quốc trong thời gian gần đây. Thứ nhất, Trung Quốc muốn tận dụng khoảng trống của phương Tây để thúc đẩy tham vọng hàng hải. Thứ hai, Bắc Kinh muốn đặt Nhật Bản vào thế phải phục tùng, khiến Nhật không thể hỗ trợ Đài Loan trong trường hợp xung đột.
Trong khi Mỹ gửi thêm quân tới Trung Đông để đối phó với xung đột leo thang giữa Israel và Hezbollah, Trung Quốc có thể lợi dụng tình hình để gia tăng ảnh hưởng tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Việc Mỹ phân tán nguồn lực quân sự có thể giảm bớt áp lực đối với Trung Quốc tại các điểm nóng như Biển Đông, Biển Hoa Đông và Đài Loan. Đồng thời, điều này cũng giúp Bắc Kinh xây dựng quan hệ với các quốc gia không thân thiện với Mỹ, như Iran và Syria.
Mỹ hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc giữ vững vị thế chiến lược trước sự gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc. Báo cáo của Asia Times cho biết Hải quân Mỹ đang chạy đua để cải tổ lực lượng và sẵn sàng cho cuộc đối đầu tiềm tàng với Trung Quốc về Đài Loan vào năm 2027. Dự án 33 của Hải quân Mỹ nhấn mạnh mục tiêu đánh bại Trung Quốc, nhưng cũng phản ánh thực tế rằng Trung Quốc đã có sự phát triển đáng kể về sức mạnh quân sự trong những năm qua.
Hải quân Trung Quốc hiện có lực lượng tàu chiến lớn nhất thế giới, với khoảng 370 tàu chiến và tàu ngầm. Mỹ đang phải vật lộn để theo kịp tốc độ phát triển nhanh chóng của Bắc Kinh, trong khi các xưởng đóng tàu của họ đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động và ngân sách. Ngành đóng tàu của Trung Quốc có năng lực lớn hơn nhiều so với Mỹ, tạo ra thách thức không nhỏ cho Washington trong cuộc đua này.
Tình hình này khiến Mỹ phải tập trung vào việc hiện đại hóa hạm đội và tăng cường quan hệ với các đồng minh như Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia và Ấn Độ. Tuy nhiên, việc tuyên bố rõ ràng về kế hoạch quân sự của Mỹ có thể tạo ra sự lo ngại trong khu vực, đặc biệt là với Trung Quốc và các nước láng giềng.
Một diễn biến khác là sự xuất hiện đồng thời của các tàu chiến Trung Quốc và Nga ở vùng biển gần Nhật Bản. Điều này cho thấy mối quan hệ quân sự ngày càng chặt chẽ giữa hai quốc gia, tạo ra một thế lực đối trọng với Mỹ và các đồng minh trong khu vực. Sự hiện diện này có thể làm gia tăng lo ngại về an ninh cho Nhật Bản và thúc đẩy Tokyo củng cố khả năng phòng thủ của mình.
Trong bối cảnh đó, Trung Quốc đang không ngừng gia tăng các động thái chiến lược nhằm củng cố ảnh hưởng của mình tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương, đồng thời tận dụng khoảng trống mà Mỹ để lại khi phải tập trung vào các vấn đề khác.