Tổng thống Mỹ Joe Biden đã chính thức tuyên bố rút khỏi cuộc đua tổng thống năm 2024 và tán thành Phó Tổng thống Kamala Harris làm ứng viên của Đảng Dân chủ. Thông báo này được ông Biden đưa ra trên mạng xã hội X (Twitter) vào ngày 21-7 (giờ Mỹ), theo Đài CNBC.
Trong thông báo, ông Biden viết: "Được phục vụ với cương vị tổng thống là vinh dự lớn nhất trong cuộc đời tôi. Mặc dù tôi có ý định tái tranh cử, nhưng tôi tin rằng việc tôi dừng tranh cử sẽ mang lại lợi ích cao nhất cho Đảng Dân chủ và đất nước. Tôi sẽ chỉ tập trung hoàn thành nhiệm vụ tổng thống của mình trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ". Ông cũng cho biết sẽ trình bày với cả nước về quyết định của mình trong thời gian tới.
Quyết định rút lui của ông Biden đến sau hơn ba tuần chịu áp lực căng thẳng từ các đồng minh Đảng Dân chủ, đặc biệt sau "màn tranh luận thất bại" vào cuối tháng 6 trước cựu tổng thống Donald Trump của Đảng Cộng hòa. Tuần trước, ông Biden được xác nhận đã nhiễm COVID-19 và tiến hành cách ly. Hôm 19-7, bà Jen O'Malley Dillon, chủ tịch phụ trách chiến dịch tranh cử của Tổng thống Biden, khẳng định ông sẽ trở lại vận động tranh cử vào tuần tới, sau khi đã cách ly vì bị nhiễm COVID-19.
Trong bài đăng tuyên bố dừng tranh cử, ông Biden cũng điểm lại những “tiến bộ to lớn” của nước Mỹ suốt 3 năm rưỡi trong nhiệm kỳ của ông: nền kinh tế mạnh nhất thế giới của Mỹ, giảm chi phí thuốc theo toa cho người cao tuổi và mở rộng dịch vụ chăm sóc sức khỏe với chi phí dễ tiếp cận đến số lượng kỷ lục người dân Mỹ, bổ nhiệm người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên vào Tòa án tối cao, thông qua luật khí hậu quan trọng nhất trong lịch sử thế giới...
Ông viết: “Cùng nhau, chúng ta đã vượt qua đại dịch của thế kỷ và cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất kể từ cuộc Đại suy thoái. Chúng ta đã bảo vệ và duy trì nền dân chủ của mình. Và chúng ta đã hồi sinh và củng cố các liên minh của mình trên khắp thế giới”.
Quyết định của ông Biden tạo ra một sự thay đổi chưa từng có trong cuộc bầu cử năm 2024. Hội nghị Quốc gia Đảng Dân Chủ sẽ diễn ra từ ngày 19 đến 22/08 tại Chicago, Illinois. Ban đầu, sự kiện này dự kiến sẽ là lễ chính thức công nhận Tổng thống Biden là đề cử viên của Đảng Dân Chủ, nhưng hiện nay hội nghị này sẽ chứng kiến một cuộc tranh đua mở với gần 4,700 đại biểu tìm kiếm một ứng cử viên mới để đối đầu với cựu Tổng thống Donald Trump vào tháng Mười Một.
Mặc dù có sự bảo chứng của ông Biden dành cho bà Harris, tương lai về ứng cử viên của đảng này vẫn chưa chắc chắn. Bà Harris đã từng tuyên bố ý định của mình là “giành được và chiến thắng đề cử này.” Tuy nhiên, nhiều ứng cử viên khác có thể sẽ tham gia tranh cử. Một số tên tuổi đáng chú ý bao gồm Thống đốc California Gavin Newsom, Thống đốc Michigan Gretchen Whitmer, Thượng nghị sỹ Mark Kelly (Dân Chủ-Arizona), Thống đốc Pennsylvania Josh Shapiro, Thống đốc Maryland Wes Moore, Bộ trưởng Giao thông vận tải Pete Buttigieg, Thống đốc Illinois J.B. Pritzker, cựu Đệ nhất Phu nhân Michelle Obama, và Thống đốc Kentucky Andy Beshear.
Việc chuyển đổi ứng cử viên cũng đặt ra nhiều thách thức về tài chính và pháp lý. Chiến dịch tranh cử của Tổng thống Biden hiện có hơn 91 triệu USD tiền mặt, và với sự đóng góp từ các ủy ban vận động tranh cử liên minh khác của Đảng Dân Chủ, tổng số tiền lên tới hơn 240 triệu USD. Tuy nhiên, có thể có những hạn chế về cách chi tiêu số tiền đó với một đề cử viên mới. Vì tên của bà Harris nằm trong chiến dịch tranh cử bên cạnh tên của Tổng thống Biden nên bà có thể kiểm soát toàn bộ các quỹ đó nếu bà quyết định tranh cử. Nếu đảng tập hợp xung quanh một ứng cử viên mới, thì có thể sẽ có những hạn chế về cách chi tiêu số tiền đó.
Các chuyên gia pháp lý cho biết số tiền này có thể được sử dụng cho một ủy ban hành động chính trị chi tiêu độc lập, nhưng số tiền còn lại này không thể hoàn toàn chuyển giao cho một đề cử viên khác. Những trở ngại nữa mà Đảng Dân Chủ phải đối mặt trong việc thay thế đề cử viên của đảng là những thách thức pháp lý của liên bang và tiểu bang. Mỗi tiểu bang quyết định cách các đảng phải chọn ứng cử viên cho chức tổng thống, và do thời hạn cho việc chứng nhận, các tiểu bang như Ohio và Alabama đã phải tìm các giải pháp lập pháp để bảo đảm rằng Tổng thống Biden sẽ có tên trên các lá phiếu của tiểu bang trong năm nay.
Hôm Chủ Nhật (21/07), Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson nói trong một cuộc phỏng vấn với CNN rằng Đảng Dân Chủ sẽ “gặp phải rắc rối thực sự” nếu họ đổi đề cử viên của đảng thay cho Tổng thống Biden trong năm nay. “Ý tôi là, mỗi tiểu bang đều có hệ thống bầu cử riêng. Đó là hệ thống theo Hiến Pháp của chúng ta,” ông nói. “Đó là cách mọi việc được thực hiện. Và ở một số tiểu bang này, đó thực sự là một trở ngại.
Chiến lược gia chính trị Christopher Bruce nói với The Epoch Times rằng “Đảng Dân chủ cần học hỏi Đảng Cộng Hòa và đoàn kết lại.” Ông cho rằng vài tuần tới sẽ rất khó lường và điều này chưa từng xảy ra kể từ năm 1968. "Không còn là việc công chúng hay thậm chí là các thành viên Đảng Dân Chủ nói chung sẽ bầu chọn những đề cử viên của họ nữa. Bây giờ việc này hướng tới các đại biểu. Các đại biểu sẽ quyết định. Chúng ta sẽ không còn có quy trình bầu cử sơ bộ từng tiểu bang như trước nữa, điều này không hoàn toàn là cách làm dân chủ nhất. Nhưng với cuộc bầu cử sắp sửa diễn ra, Đảng Dân Chủ cần một phương thức để thực sự chọn một đề cử viên.”
Nếu bà Harris bị bỏ qua, thì sẽ có nhiều người trong cộng đồng người Mỹ gốc Phi cảm thấy bất mãn. Ông Bruce cũng nhấn mạnh rằng điều quan trọng là bà Harris phải chọn ứng cử viên liên danh của mình càng sớm càng tốt để các đại biểu có thể được thông báo về lựa chọn của bà cho vị trí phó tổng thống.
Sau khi Tổng thống Biden từ bỏ nỗ lực tái tranh cử, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Đảng Dân Chủ (DNC) Jaime Harrison cho biết rằng “công việc mà chúng ta phải làm bây giờ, tuy chưa từng có, nhưng đã rõ ràng.” Trong những ngày tới, đảng sẽ thực hiện một quy trình minh bạch và có trật tự để tiến lên, với một ứng cử viên có thể đánh bại ông Donald Trump vào tháng Mười Một.
Quy trình này sẽ được điều chỉnh bởi các quy tắc và thủ tục đã được thiết lập của đảng. Các đại biểu của Đảng Dân chủ đã sẵn sàng nghiêm túc thực hiện trách nhiệm của mình trong việc nhanh chóng đưa ra một ứng cử viên cho người dân Mỹ. Đồng thời, Đảng Dân chủ cũng xem xét việc tổ chức một cuộc bỏ phiếu sớm để phê chuẩn đề cử viên của đảng. Hồi tháng Năm, Đảng Dân Chủ đã quyết định tổ chức một cuộc bỏ phiếu trực tuyến sớm trước ngày 07/08 để đáp ứng thời hạn chứng nhận lá phiếu của Ohio. Ngay cả sau khi cơ quan lập pháp Ohio phê chuẩn một biện pháp gia hạn thời hạn để bảo đảm Tổng thống Biden sẽ có tên trên các lá phiếu, Đảng Dân Chủ cho biết vẫn sẽ tổ chức cuộc bỏ phiếu trực tuyến để bảo đảm rằng tổng thống có tên trên lá phiếu ở tất cả 50 tiểu bang.