.png)
Trong thư gửi Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper, đại diện Quốc hội Hoa Kỳ Michelle Steel đã bày tỏ lo ngại sâu sắc về tình trạng bi đát của Nghĩa trang Quân đội Biên Hòa. Đây là nơi an nghỉ của hơn mười nghìn binh sỹ từng chiến đấu cho lực lượng Việt Nam Cộng hòa và là di sản chiến tranh mà bà Steel cho rằng chưa được chính phủ Việt Nam giải quyết.
Nghĩa trang Biên Hòa, một trong những nghĩa trang quân đội quốc gia ở miền Nam Việt Nam được xây dựng vào năm 1965, hiện đã đổi tên thành Nghĩa trang Bình An sau khi quân miền Bắc tiếp quản khi Sài Gòn sụp đổ vào năm 1975.
Nghĩa trang này là nơi an nghỉ của khoảng 12.000 binh sỹ miền Nam Việt Nam. Dân biểu Steel, đại diện cho địa hạt 45 ở California - nơi có đông người Việt sinh sống, đã nói trong thư gửi Đại sứ Knapper rằng nhiều binh sỹ an nghỉ tại đây không chỉ chiến đấu cùng binh sỹ Mỹ trong Chiến tranh Việt Nam mà còn có con cháu hiện đang sống tại Hoa Kỳ.
Trong bức thư được viết vào ngày 29/9, bà Steel, người từng là chủ tịch Hội đồng Giám sát Quận Cam - nơi có cộng đồng người Việt sinh sống đông nhất ở Mỹ - trước khi trở thành dân biểu liên bang vào năm 2020, đã nói rằng Biên Hòa là nghĩa trang quân đội quốc gia duy nhất còn tồn tại ở tỉnh Bình Dương vì Đảng Cộng sản Việt Nam đã phá hủy tất cả các nghĩa trang quốc gia khác của quân đội miền Nam Việt Nam sau khi Sài Gòn thất thủ năm 1975.
Bà Steel, trong một cuộc phỏng vấn với Viet My Magazine vào năm 2020, đã nói rằng gia đình bà là nạn nhân của chế độ Cộng sản Bắc Hàn và cũng từng là người tị nạn cộng sản như người Việt nên hiểu rõ hoàn cảnh của người Việt ở Mỹ.
Là một thành viên của Ủy ban Việt Nam tại Quốc hội Mỹ, bà Steel đã cam kết tập trung vào việc củng cố quan hệ song phương giữa Mỹ và Việt Nam cũng như các vấn đề quan trọng đối với cộng đồng người Mỹ gốc Việt. Bà cũng đã cùng các thành viên của nhóm này giới thiệu một dự luật lưỡng đảng nhằm buộc các quan chức Việt Nam phải chịu trách nhiệm vì vi phạm nhân quyền nghiêm trọng.
Theo bà Steel, mặc dù đã có nhiều cá nhân và tổ chức phi lợi nhuận làm việc chăm chỉ để bảo vệ sự trang nghiêm của Nghĩa trang Biên Hòa, tình trạng chung vẫn còn rất xấu khi rễ cây xuyên qua và hệ thống thoát nước kém đã gây hư hỏng cho các ngôi mộ.
Ông Kevin Đặng, phó chủ tịch ngoại vụ của Sáng hội Việt Mỹ VAF và đã cùng Đại sứ Knapper đi thăm nghĩa trang Biên Hòa vào ngày 13/10, cho biết những lo ngại của bà Steel là đúng.
"Tình trạng của nghĩa trang hiện tại rất tồi tệ," ông Kevin nói với VOA vào ngày 11/1. "Tổng cộng có hơn 16.000 ngôi mộ và mặc dù đã được xây dựng bằng xi măng, nhưng do cây cối mọc quá nhiều và nhiều cây giờ đã trở thành cổ thụ, nên rễ cây to và lớn đã gây hư hỏng cho các ngôi mộ."
Ông Kevin cũng cho biết rằng hệ thống thoát nước của nghĩa trang cũng đã bị hư hỏng và không hoạt động hiệu quả, dẫn đến tình trạng ngập úng khi mưa lớn. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc giải quyết vấn đề này là rất cần thiết để bảo vệ sự trang nghiêm của nghĩa trang và tôn vinh các binh sỹ đã hy sinh cho tổ quốc.
Trong cuộc phỏng vấn với VOA, Đại sứ Knapper cũng đã bày tỏ sự lo ngại của Mỹ về tình trạng của Nghĩa trang Biên Hòa và cam kết hỗ trợ Việt Nam trong việc duy trì và bảo vệ nơi an nghỉ của các binh sỹ.
"Chúng tôi đã nói với chính phủ Việt Nam rằng chúng tôi rất quan tâm đến việc bảo tồn và duy trì Nghĩa trang Biên Hòa," Đại sứ Knapper nói. "Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với chính phủ Việt Nam để tìm ra cách giải quyết vấn đề này và bảo vệ nơi an nghỉ của các binh sỹ."
Trong thư gửi Đại sứ Knapper, dân biểu Michelle Steel cũng đã yêu cầu chính phủ Việt Nam cho phép các tổ chức phi lợi nhuận và người dân tình nguyện tham gia vào việc bảo vệ và duy trì Nghĩa trang Biên Hòa.
Hiện tại, chính phủ Việt Nam đã cho phép một số tổ chức và cá nhân tham gia vào việc bảo vệ nghĩa trang này, nhưng theo ông Kevin Đặng, họ vẫn đang gặp khó khăn trong việc thu thập được đủ nguồn lực để duy trì và bảo vệ nơi an nghỉ của các binh sỹ.
Tuy nhiên, với sự quan tâm và cam kết của các đại diện Quốc hội Hoa Kỳ như dân biểu Michelle Steel và Đại sứ Marc Knapper, hy vọng sẽ có những giải pháp được đưa ra để bảo vệ và duy trì Nghĩa trang Biên Hòa - một di sản quý giá của chiến tranh và một nơi an nghỉ thật xứng đáng cho các binh sỹ đã hy sinh cho tổ quốc.